
Maddi sorunu olan kadınların gelir sağlayan faaliyetlerde bulunmalarına yardımcı olmayı amaçlayan mikrokredi desteği, Türkiye Grameen Mikrofinans Programı (TGMP) kapsamında 200 binden fazla kadın mikro girişimciyi ekonomik hayatla buluşturdu.
TGMP, Mikrokredi Sosyal Etki Analizine dayalı olarak 1 tl’ye karşın 4 TL’lik bir sosyal etki yaratmaktadır. Böylece 2020 yılında 36.799 mikro girişimciye 143.688.169 TL mikrokredi ödenerek 581.937.084 TL’ye eşit sosyal etkiye ulaşılmıştır.
Nobel Barış Ödüllü Muhammed Yunus’un öncülük ettiği mikrokredi uygulaması, Türkiye İsrafı Önleme Vakfı Kurucusu Aziz Akgül’ün liderliğinde 2003 yılında Türkiye’de uygulanmaya başladı. “Türkiye 1 Grameen Mikrofinans Programı”, Türkiye’nin en büyük mikrofinans kuruluşudur. 2003 yılında TWO ve 2 Grameen Trust’ın ortak girişimiyle kurulmuştur, kâr amacı gütmemektedir. TGMP, Türkiye’nin dört bir yanında yoksulluk içinde yaşayan kadınlara finansal hizmet sağlanmasına öncülük etmiştir. Organizasyon şu anda Türkiye genelinde 94 şubede 65 ilde faaliyet göstermektedir..
TGMP’nin amacı, Türkiye genelinde düşük gelirli ailelere uygun finansal hizmetler, küçük işletme becerileri ve teşvik sağlayarak ekonomik ve sosyal koşullarını finansal açıdan sürdürülebilir bir şekilde iyileştirmektir.
Türkiye Grameen Mikrofinans Programı (TGMP), finansal açıdan zor durumda olan kadınların yaşadığı finansal sıkıntıyı azaltmanın yanı sıra mikro girişimlerini desteklemeyi amaçlayan bir mikro kredi destek girişimidir.
Mikrokredi sisteminde beş kişilik grup dinamiği uygulanmakta ve mikro girişimciden kimlik kartı dışında herhangi bir kişisel belge istenmemektedir. Kurum, mikro kredi kullanan mikro girişimcilerden önceden teminat talep etmez ve hiçbir şekilde icra veya mahkeme takibi yapılmaz. Çok düşük gelirli veya hiç geliri olmayan kadınlar her zaman daha savunmasız olarak kabul edilir ve mikro kredi onayı için tercih edilir. Mikrokredi sisteminin felsefesi, kredinin temel bir insan hakkı olduğu ve ticari bankalar sağlanan teminatlara bağlı olarak kredi kullandırırken, mikrokredi programı insana mikro kredi verilmesine dayanmaktadır. Ticari bir bankadan kredi başvurusunda bulunduğunuzda, vermiş olduğunuz teminat tutarı kredi limitinizi belirlerken, mikrokredi sisteminde “ne kadar az varlığınız varsa, o kadar önceliğiniz var” felsefesi izlenmektedir.
Başlangıç Kredisi, Operasyonel Kredi, Temel Kredi, Geliştirme Kredisi, Girişimci Kredisi, Büyüme Kredisi ve Sosyal Kalkınma Kredisi gibi farklı vade seçenekleri ve farklı kredi türleri bulunmaktadır. Ayrıca TGMP, Mini Sigorta, Mini Konut Sigortası ve Gönüllü Birikim Hesabı gibi mikro girişimcilere farklı hizmetler sunmaktadır.
Türkiye Grameen Mikrofinans Programı’nda günlük işlemlerin mümkün olduğunca bilişim teknolojilerindeki en son trendler kullanılarak gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir. Geri ödemede eskiden POS cihazları kullanılıyorken 2013 yılında yerini NFC teknolojisine (cep telefonundan tahsilat) bıraktı. 2020 yılında QR sistemine geçiş yapılarak toplam kağıt israfı önemli ölçüde azaltıldı. Sistemin sağlıklı çalışabilmesi için tahsilat teyidi için tahsilat tutarı ve kalan borcun bulunduğu otomatik bir SMS gönderilmektedir.
Mevcut sistem, ticari bankaların en düşük kredi hizmetlerinde bile elde edemeyecekleri %100 geri ödeme oranı sağlamaktadır.
Nobel Barış Ödülü sahibi Prof. Dr. Muhammed Yunus’un öncülük ettiği mikrokredi uygulaması, Türkiye’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 18 Temmuz 2003 tarihinde Diyarbakır’da resmen başlatıldı.
Mikrofinans hizmetlerine olan talep; faaliyetlerini ve büyümelerini finanse etmek için sermayeye erişim arayan mikro ve küçük işletmelerin yanı sıra tasarruf mevduatlarına, mikro sigortalara ve diğer finansal ürünlere erişim isteyen yoksul hane halkları açısından kullanılabilir şekildedir. Türkiye’de mikrofinans sektörü bu talebe rağmen henüz başlangıç aşamasındadır.
Türkiye Grameen Mikrofinans Programı (TGMP) 2003 yılında kurulmuştur ve Türkiye’nin hemen hemen tüm illerinde uygulanmaktadır. TGMP, Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA) bölgesindeki en büyük mikrofinans kuruluşlarından biridir ve Grameen Trust’ın saha ortağıdır. Programın dağıttığı mikro krediler son dönemde 1 milyar 260 milyon TL’yi aşmıştır. Türkiye 4 Grameen Mikrofinans Programı halen aktif olarak 65 ilde 45 binden fazla dar gelirli kadına mikro kredi desteği sağlamaktadır.
TGMP’nin temel amacı, mikrofinans sağlatarak kadınların finansal katılımını artırmak ve yoksulluğu azaltmaktır. Analiz, TGMP’nin mikro girişimciler, ortaklar ve ortaklığı olan belediyeleri içeren hissedarlar üzerindeki etkisini değerlendirmektedir. Tüm paydaşlara, iyi tanımlanmış sonucu belirlemek için ilk sonucun hayatlarında neleri değiştirdiği sorulmuştur. Yedi olumlu iyi tanımlanmış sonuç tespit edilmiştir:
- Sosyal Ağ: Paydaşların %78’i tarafından deneyimlendi
- Satın alma gücünde artış: Paydaşların %79’u tarafından deneyimlendi
- Aile ilişkilerinin iyileştirilmesi: Paydaşların %60’ı tarafından deneyimlendi
- Başkaları tarafından saygı duyulması: Paydaşların %67’si tarafından deneyimlendi
- Kendine güvenin artması
- Finansal okuryazarlıkta artış: Paydaşların %83’ü tarafından deneyimlendi
- Duygusal refahta artış: Paydaşların %85’i tarafından deneyimlendi
- Mesleki esenlikte artış: Paydaşların %76’sı tarafından deneyimlendi
- Sosyal yaşam kalitesinde artış: Paydaşların %49’u yaşadı
- Finansal sorunlarla başa çıkabilme: Paydaşların %72’si tarafından deneyimlendi
- Prof. Muhammed Yunus ve Grameen Bank, “ekonomik ve sosyal kalkınma yaratma” çalışmaları nedeniyle 2006 yılında Nobel Barış Ödülü’ne layık görüldü. 5. Grameen Bank’ın amacı, mali açıdan zor durumdaki insanlara kolay şartlarda küçük krediler vermekti. Türkiye’de mikrokredi faaliyetlerini sürdüren TGMP, Grameen Trust’ın saha ortağı olarak bu sistemden ilham alıyor.
- Türkiye Atık Azaltma Vakfı, 2009 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından ödüle layık görülmüştür.
- Time Dergisinin 24 Mart 2008 tarihli kapağı mikrokredi sistemini “Dünyayı Değiştiren 10 Fikir” arasında sundu.
- TGMP’nin Turkcell işbirliği ile yürüttüğü “Ekonomi için Kadın Gücü Projesi” İPRA Büyük Ödülü’nü kazandı ve 2013 İPRA Altın Küre Ödülleri’nde dünyanın en başarılı kurumsal sosyal sorumluluk projesi seçildi.
- Turcomoney Dergisi 2019 yılında TGMP yılın Sivil Toplum Örgütü’nü ödüllendirdi.
- Kybele Belgesel Filmi ÜNSPED Kadın Liderliği Geliştirme Komitesi, Buyernetwork B2B İş ve Ticaret Platformu 9 tarafından ödüle layık görüldü•
- Kybele Belgesel Filmi 6 Ağustos 2021’de “The Women’s Voices Now Film koleksiyonu” platformuna kabul edildi
- 18. Uluslararası Etno Film Festivali’nde – Slavonya Film Festivali’nin Kalbi – Kybele film, En iyi Film kategorisinde “Slovenya’nın Bronz Kalbi” ödülüne layık görüldü.
- Yönetmenliğini Orhan Tekeoğlu’nun yaptığı Kybele Belgeseli, “EDUKİNO” Film Festivali olarak da bilinen “12. Film Eğitim Film Festivali” nde sosyal yaşam Ödülü’ne layık görüldü.
- Kybele Belgeseli, 9 Aralık 2021’de düzenlenen brifingde “12. Film Eğitimi Film Festivali” nde onur ödülüne layık görüldü.
- Kybele Film Belgeseli, 13-16 Aralık 2021 tarihlerinde düzenlenen Dakka Film Festivali’nden sonra uluslararası İstanbul Nartuğan Film Festivali’nin 2021 ödül sahibi olarak açıklandı




